...to the Dress! Voor de mooiste dag van je leven, kleed je je op je aller fraaist. Meters aan zijde, rijkelijk geborduurd, of voorzien van strass of echte parels. King and Queen for a Day is soms letterlijk wat traditie voorschrijft, of wat je gewoon een keer in je leven moet meemaken. Of je trouwt in een witte trouwjurk van de Zeeman, die je nog een beetje customized. De keuze van trouwkleding zegt veel over wie je bent of wilt zijn, waar je vandaan komt, en wat je belangrijk vindt in het leven.
Wereldwijd is wit de traditionele kleur voor trouwjurken geworden. De kleur van de stof of de decoratie kan wit zijn. De vorm varieert van een romantische prinsessenjurk of eenvoudige japon tot broekpak. Vanaf de 19de eeuw verspreidde wit zich door internationale contacten en migratie over de wereld als dé kleur voor een bruidsjurk van de elite. Wit wordt wel geassocieerd met maagdelijkheid en puurheid hoewel in veel culturen andere kleuren deze symboliek hebben en wit iets anders betekent.
Osmaanse bruidsjurken kenmerkten zich lange tijd door felle kleuren als rood, paars en blauw, zoals deze rijk geborduurde jas (üçetek entari), een jas-met-drie-rokken. De entari was populair op de Balkan, en werd in de 19e en de 20e eeuw gedragen bij belangrijke gebeurtenissen, soms ook als bruidsjurk. In 1898 brak prinses Naime Sultan met deze traditie door een witte bruidsjurk te dragen. Vanaf eind 19e eeuw nam de invloed van de Europese mode op Osmaanse bruidsjurken toe, en zijn bruidsjurken steeds vaker wit of crèmekleurig. De witte bruidsjurk van Nuans Bridal Creations uit Istanbul is een mix van islamitische mode en Europese bruidsmode
Ook al is wit wereldwijd dé kleur voor een bruidsjurk, er wordt ook volop in kleur getrouwd. Dat kan een persoonlijke keuze zijn, of een culturele traditie waar het bruidspaar zich mee verbindt. Bruidsparen dragen soms ook meerdere kledingstukken tijdens hun huwelijksfeest. Dan wisselt de bruid tijdens het huwelijksfeest van wit naar kleur of andersom. Kleur heeft vaak een symbolische betekenis. Zo brengt rood in China en India geluk.
Trouwmode haalt veel inspiratie uit het verleden. Sommige gebruiken zijn eeuwenoud maar kunnen tegelijkertijd vrij recent zijn want tradities gaan met de tijd mee. Elke nieuwe generatie voegt iets toe, past iets aan of laat iets weg.
Tegenwoordig kiezen Japanse vrouwen soms bij speciale gelegenheden voor een kimono, zoals een huwelijk of religieuze dag, of voor een chique zondag in het park. Mannen dragen weer vaker een heren-kimono bij de huwelijksvoltrekking. Koreaanse bruidsparen dragen vaak hanbok, traditionele kleding, als tweede outfit voor de trouwfoto’s. Een groene mantel (nokwonsam) was tot in de 19dee euw alleen voor adellijke dames en prinsessen. Mannen droegen en dragen weer vaker een mantel en hoed tijdens de bruiloft, officieel de hofkleding voor ambtenaren.
Bruidsparen die zijn opgegroeid met meerdere culturele tradities, nemen die soms mee in hun trouwceremonie. Ze kunnen dan meerdere jurken en pakken dragen, om hun meervoudige identiteit te eren. Dit bruidspaar combineert meerdere tradities in hun trouwkleding. De culturele achtergrond van de bruid - Javaans Surinaams en Indonesisch - komt tot uitdrukking in haar bruidskostuum. Ook de kleding van de bruidegom bevat verwijzingen naar Indonesië. Ze droegen op andere momenten tijdens het huwelijksfeest Indiase kleding, verwijzend naar zijn Hindostaanse afkomst.
Veel mensen sparen geld nog moeite voor de juiste trouwoutfit. Het mag geld kosten, en dat mag gezien worden. Deze kleding voor een Rajput bruidspaar uit India ademt grote luxe uit. De bruidskleding is van kostbare rode zijde, met ingewikkeld borduurwerk (zari) van gouddraad. Sieraden zijn een belangrijk deel van de bruidskleding. Afhankelijk van de duur van een huwelijksceremonie, wisselt een bruid meerdere keren haar kleding en/of sieraden. De kleding van de bruidegom bestaat uit een geborduurde jas kurta, broek en tulband van luxueuze materialen in bijpassende kleuren.
Niet ieder bruidspaar kiest voor een rijkversierde trouwoutfit, of wisselt meerdere keren per dag van kleding. Soms is eenvoud een principe waar ze zich aan houden, vanuit persoonlijke waarden, smaak of binnen de cultuur waarin ze bewegen. Maar eenvoud betekent niet hetzelfde als goedkoop of met weinig liefde en kennis gemaakt. Sommige minimalistische bruidsjurken zijn zeer kostbaar door het gebruikte materiaal en de ingewikkelde snit. Een eenvoudig ogende bruidsjurk kan couture zijn
Een dure bruidsjurk is niet voor iedereen weggelegd. Tweedehandskleding biedt dan een uitkomst, of de trouwjurk van winkelketen Zeeman. Een eenvoudige witte lange bruidsjurk met een top van stretchkant en met tule was in 2016 en 2019 voor drie tientjes te koop bij Zeeman en werd een enorm succes. De jurk was er in vier maten en de rok kon ingekort worden.
In verschillende culturen is het goed gebruik om de trouwkleding door te geven aan een volgende generatie. Of om daarna te dragen bij bijzondere feesten en gebeurtenissen, zoals in Sámi gemeenschappen in het noorden van Scandinavië. Sámi trouwkleding wordt aangevuld met veel accessoires, waaronder soms gehuurd bruidszilver.
Een wel heel bijzondere bruidsjurk van natuurlijke materialen en traditionele couture technieken werd door bruidscouturier Maison M’Elise ontworpen in 2024. Deze jurk - Earth Bride - is gemaakt van fruitleer, jute, raffia, schelpen, kralen en zaden. In het ontwerp staan groei, regeneratie en de verwevenheid van mens en natuur centraal.
Earth Bride werd speciaal voor de tentoonstelling Say yes gemaakt. Er werkten 100 vakbekwame borduursters aan. De biologisch afbreekbare bruidsjurk werd gepresenteerd in de Dutch Sustainable Fashion Week 2024.
Wil je je laten verrassen en inspireren door trouwmode uit de hele wereld - van bekende en (nog) onbekende designers - bezoek dan onze nieuwe tentoonstelling Say Yes | Wereldmuseum Rotterdamt. Trouwmode is veranderlijker dan je misschien denkt.
Meer lezen over bruidsmode? Chinees huwelijksgeluk in Indonesië | Wereldmuseum Rotterdam
Auteur: Marijke Kunst en Daan van Dartel
Foto's in de tentoonstelling door Aad Hoogendoorn
